ՌԵՍՏՈՐԱՆՆԵՐ
ԱԶԳԱՅԻՆ ԽՈՀԱՆՈՑ
Պետք է փորձել
Խաշ
Խաշը հնագույն հայկական ուտեստ է՝ տաք, հագեցնող և խորհրդանշական։ «Խաշ» անվանումը առաջացել է հայերեն «խաշել» բառից, ինչը բնութագրում է ուտեստի պատրաստման հիմնական եղանակը։ Այս բառից են առաջացել նաև նմանատիպ այլ անուններ՝ խաշլամա, խաշու, խաշիլ։ Խաշը հիշատակվում է դեռևս 11-րդ դարում՝ Գրիգոր Մագիստրոսի «Ջերմանց մխիթարություն» աշխատությունում։
Խաշ պատրաստելը մի ամբողջ ծես է, երբ տղամարդիկ հավաքվում են երեկոյան և ամբողջ գիշեր՝ ցածր կրակի վրա, եփում տավարի ոտքերից պատրաստվող ապուրը։ Այն ավանդաբար մատուցվում է վաղ առավոտյան՝ հիմնականում աշնանը, ձմռանը և գարնան սկզբին։ Խաշի սիրահարներն անհամբեր սպասում են անվանման մեջ «ր» տառը պարունակող ամիսներին` սեպտեմբերից ապրիլ։
ԱԶԳԱՅԻՆ ԽՄԻՉՔՆԵՐ
Պետք է փորձել
Հայկական գինիներ` թաքնված գոհար գինու սիրահարների համար
Հայաստանը աշխարհի գինեգործության ամենահին կենտրոններից մեկն է, որն ունի հազարամյակների պատմություն: Հայաստանում գինեգործությունը ոչ միայն արհեստ է, այլ մշակույթի մի մաս։
2007 թվականին Արենի գյուղի մոտ գտնվող Արենի-1 (Թռչունների) քարայրում հնագետների արշավախումբը հայտնաբերեց աշխարհի ամենահին գինեգործական համալիրը։ Այստեղ գտնված անոթները՝ գինու մնացորդներով, խաղողի կորիզներով և գինեգործական գործիքներով, կարասները ու ճմլարանը վկայում են, որ Հայաստանում գինի արտադրվել է դեռևս մ.թ.ա. 6000 տարի առաջ։ Այդ առիթով Հայաստանը 2011 թվականին ճանաչվեց գինու արտադրության հնագույն երկիր։
Ըստ Աստվածաշնչյան ավանդության՝ Նոյը, իջնելով Արարատ լեռից, տնկել է առաջին որթատունկը՝ հիմք դնելով գինեգործության ավանդույթին Հայաստանի տարածքում։ Հույն պատմիչներ Հերոդոտոսը, Քսենոփոնը և Ստրաբոնը հիշատակում են, որ հայկական գինիներն ու ոգելից խմիչքները հնուց արտահանվել են հարևան երկրներ՝ իրենց բարձր որակի շնորհիվ:
