ՀՐԱՊԱՐԱԿՆԵՐ ԵՎ ԱՅԳԻՆԵՐ
Քանդակագործ՝ Արտակ Համբարձումյան
Պուրակը գտնվում է Գարեգին Նժդեհի արձանի ետնամասում՝ Գլխավոր պողոտայի Նալբանդյան-Հանրապետության փողոցների միջանկյալ հատվածում՝ Երևանի մետրոպոլիտենի «Հանրապետության հրապարակ» կայարանի, կառավարական առաջին և երրորդ շենքերի դիմաց:
Շահագործման է հանձնվել 2014 թ. հոկտեմբերի 11-ին: Ձևավորված է երեք ջրավազաններով,
շատրվաններով, սիզամարգերով, նստարաններով:
Հայոց
ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումների շրջանակներում, 2015 թ. ապրիլի
20-ին պուրակում բացվել է «Մշակութային եղեռն․ խաչքարերի խորհուրդը» վերնագրով բացօթյա ցուցահանդեսը, որտեղ
ներկայացված են Արևմտյան Հայաստանում (Անի, Դերջան, Վասպուրական, Բաղեշ-Բիթլիս) և Նախիջևանում
(հին Ջուղա, Ճահուկ) ոչնչացված 13 խաչքարերի կրկնօրինակները:
Տասնչորսերորդ
խաչքարը պուրակում տեղադրվել է 2022 թ., ի նշանավորումն Հայաստանում քրիստոնեությունը
պետական կրոն հռչակելու 1700-ամյակի կապակցությամբ Հռոմի Հովհաննես Պողոս Բ պապի ՀՀ
այցելության 20-ամյակին:
Խաչքարերի պուրակի սկզբնամասում (Նալբանդյան փողոցի կողմից) տեղադրված են նաև սեպագիր արձանագրություններով չորս խոշորածավալ, կոպտատաշ քարաբեկորներ: Արձանագրությունները հատվածաբար ընդօրինակվել են Հին Արևելքի
հզոր պետություններից մեկի՝ Վանի (Բիայնիլի) թագավորության տիրակալներ Արգիշտի Ա-ի
(մ.թ.ա. 786-764 թթ.) Խորխոռյան և Սարդուրի Բ-ի (մ.թ.ա. 764-735 թթ.) սեպագիր տարեգրություններից:
Այստեղ են նաև Խորխոռյան տարեգրությունից Էրեբունի ամրոցի
(մ.թ.ա. 782 թ.) և Արգիշտիխինիլի քաղաքի (մ.թ.ա.
776 թ.) կառուցման մասին տեքստերի կրկնօրինակները:
Իբրև շինանյութ օգտագործվել են
գորշ բազալտը, սև, կարմիր և դարչնագույն տուֆը: Տեղադրված բոլոր կոթողների
հեղինակը քարգործ-վարպետ Արտակ Համբարձումյանն է:
Խաչքարերի
պուրակը երևանցիների հանգստի սիրելի վայրերից է:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան