ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ
ԵՐԵՎԱՆԻ ԿՈՆՅԱԿԻ ԳՈՐԾԱՐԱՆ
1944 թ., 1952 թ.
Պետ. ցուցիչ՝ 1.6.8
Ճարտարապետ՝ Հովհաննես Մարգարյան
Գտնվում է Ծովակալ Իսակովի պողոտա, 2 հասցեում՝ Նոր
Կիլիկիա բնակելի թաղամասի կառուցապատման մեջ:
XIX դարավերջին և խորհրդային իշխանության առաջին տասնամյակներին
Երևանում կոնյակի արտադրությունը միավորված էր գինեգործության հետ: Դրանք միմյանցից
առանձնացնելու նպատակով 1940-ական թթ. որոշվում է կառուցել կոնյակի նոր գործարան:
Գործարանի եռահարկ գլխավոր մասնաշենքի շինարարությունն
սկսվել է 1949 թ., ճարտարապետ Հովհաննես Մարգարյանի նախագծով, ավարտվել 1952 թ.: 1953 թ. կոնյակի արտադրությունը,
վերջնականապես առանձնանալով Երևանի գինու-կոնյակի-օղու գործարանից, տեղափոխվել է նորակառույց շենք և տվել է իր առաջին արտադրանքը: Իբրև շինաքար
հատուկ ընտրվել է կոնյակի գույն հիշեցնող կարմիր տուֆը:
Պատերին՝ տուֆե հարթության վրա, պատմական թեմաներով որմնաքանդակներ են, որոնց հեղինակը քանդակագործ՝ Արտաշես Հովսեփյանն է:
Գլխավոր մասնաշենքի կողքին համանման ճարտարապետական լուծումով վարչական շենքն է (ճարտարապետ՝ Հովհ.
Ս. Մարգարյան):
Տարիների
ընթացքում, արտադրության ընդլայնման զուգահեռ, կառուցվել են փորձասենյակների մասնաշենքը
(1975 թ.), որտեղ տեղավորված են նաև ցուցասրահը և համտեսի սրահը, ու կուպաժային արտադրամասերը
(1989 թ.): Ճարտարապետներն են Սերգեյ Ներսիսյանը, Բաղդասար Արզումանյանը, Աշոտ Ալեքսանյանը):
Բոլոր
շենքերն ունեն ժամանակակից և հայկական դասական ճարտարապետական ձևերի համակցված լուծում:
Արտադրական կառույցների ճարտարապետության հետ հաջող համադրություն են կազմում համալիրի տարածքում գտնվող կիրառական արվեստի գործերը (քանդակագործ-խեցեգործ՝ Հռիփսիմե Սիմոնյան), վաստակաշատ կոնյակագործ Մարգար Սեդրակյանի հուշարձանը (1975 թ.), հին Ջուղայի հայկական
մեծ գերեզմանոցից բերված պարոն Փիրբաշխի խաչքարը՝ կերտված 1579 թ.:
1998 թ. գործարանը սեփականաշնորհվել է և մտել Pernod Ricard (Պեռնո Ռիկար) միջազգային խմբի մեջ։
Հայկական կոնյակն ունի միջազգային
ճանաչում: Դեռևս 1901 թ., երբ կոնյակի արտադրությունը կենտրոնացած էր «Նիկոլայ Շուստով և որդիներ»
ռուսական ընկերության ձեռքին, Ն. Շուստովը անանուն կերպով կոնյակի նմուշներ
է ուղարկել Փարիզում կայացած
ցուցահանդեսին: Դատավորները և ֆրանսիացի համտեսողը միաձայն
«Գրան Պրի» մրցանակ են շնորհել անհայտ կոնյակագործին, սակայն երբ պարզվել է, որ կոնյակն
ուղարկվել է Հայաստանից,
նրանք այնքան են զարմացել, որ բացառության կարգով Շուստովին արտոնել են Brandy բառի
փոխարեն պիտակների վրա գրել Cognac բառը: Փաստորեն, Ն. Շուստովը կոնյակագործության
պատմության մեջ առաջին և միակ արտասահմանյան արտադրողն է, ով արժանացել է այդ արտոնությանը:
Հայկական
կոնյակը մեծապես գնահատել է նաև Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինստոն Չերչիլը:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան
