ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ

1975 թ.

Ճարտարապետներ՝ Արթուր Թարխանյան, Սպարտակ Խաչիկյան, Հրաչյա Պողոսյան

Կոնստրուկտորներ՝ Գ. Գևորգյան, Ի. Ծատուրյան

ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհրդի մրցանակ՝ 1979 թ.

Գտնվում է Տիգրան Մեծի պողոտայի, Ագաթան­գե­ղոսի և Մովսես Խորենացու փողոցների միջանկյալ հատվածում, Տիգրան Մեծի պողոտա, 14 հասցեում: Տարածքը քաղաքաշինական կարևոր հանգույց է:

Անկախության առաջին տարիներին վերանվանվել է «Այրարատ»:

Կինոթատրոնը բազմաֆունկցիոնալ համալիր էր։ Ուներ չափերով տարբեր երկու մեծ դահլիճներից (1000 և 1600 նստատեղերով) և ևս մեկ փոքր դահլիճ (280 նստատեղով), ինչպես նաև նրանց տակ գտնվող բաց տարածքից, որտեղ տեղակայված էին ցուցասրահներ, սրճարան, բար, տոմսարկղեր և այլն: Այս ծառայություններից կարելի էր օգտվել առանց կինոթատրոն մտնելու: Կինոդահլիճները բարձրացված էին երկրորդ մակարդակ՝ ճեմասրահի և ծառայողական սենյակների վրա:

Ներքին տարածքը ձևավավորված էր քանդակներով, վիտրաժներով: Ներկայացված էին քանդակագործներ Օհան Պետրոսյանի, Երվանդ Գոջաբաշյանի, Հենրի Էլիբեկյանի, Հմայակ Բդեյանի գործերը (քանդակներից շատերը հետագայում հանվել ու կոտրվել են)։

Ամբողջ համալիրը կառուցված է միաձույլ երկաթբետոնից՝ 9-բալանոց սեյսմիկ տարածքի համար, որը առաջին նմանատիպ կառույցներից է Հայաստանում: Ունի կախովի ծածկ (вантовое перекрытие), որը Հայաստանում ստեղծվել է առաջին անգամ։ Տիգրան Մեծի պողոտայի կողմից այդ ծածկն ունի 40 մ լայնություն և 60 մ երկարություն և կախված է առանց որևէ հենարանի։

«Ռոսիա» կինոթատրոնն իբրև խորհրդային մոդեռնիզմի ճարտարապետական կառույց, նորարարություն էր իր ոգով, մասշտաբայնությամբ, ճարտարապետական ձևերով և շինարարական արվեստի օրինաչափություններով: 1979 թ. ստացել է ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհրդի մրցանակ:

Ստեղծման առաջին իսկ օրվանից «Ռոսիա»-ն երևանցիների ամենասիրելի կինոթատրոններից էր, մշակութային կարևոր օջախ, որտեղ խորհրդային տարիներին անցկացվել են բազմաթիվ միջոցառումներ:

2004 թ. կինոթատրոնը սեփականաշնորհվել է, կառույցի մի հատվածում բացվել է «Ռոսիա» տոնավաճառը:

«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ

Երևանի քաղաքապետարան