ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ
ՀՀ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՆՍՏԱՎԱՅՐ (նախկինում` ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԽՍՀ ԳԵՐԱԳՈՒՅՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀՈՒԹՅԱՆ ՇԵՆՔ)
1958 թ.
Պետ. ցուցիչ` 1.6.162
Ճարտարապետ՝ Մարկ Գրիգորյան
Շենքը գտնվում է Մարշալ Բաղրամյան պողոպա 26 հասցեում: Փողոցից առանձնանում է պարսպով և մուտքի ճաղաշարով (դրվել են ՀՀ անկախության տարիներին):
Գլխավոր մասնաշենքը նախագծվել է 1951 թ.` որպես Հայկական ԽՍՀ Մինիստրների Խորհրդի տուն, հետագայում եղել է ՀԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի նախագահության շենք: 1960 թ. նախագծի հեղինակ Մարկ Գրիգորյանը պարգևատրվել է ՀԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատվոգրով:
Հատակագծում ուղղանկյուն կառույց է: Երկհարկանի, ոչ բարձր ու նեղ գլխավոր ճակատով նայում է պողոտային: Դեպի տարածքի խորքը ձգվում է կողային մեկհարկանի բաց սրահներով, որոնք ունեն հոնիական օրդերի 12-ական սյուներ և հիշեցնում են վաղ միջնադարյան հայկական ճարտարապետական կառույցները (մասնավորապես՝ Երերույքի բազիլիկան):
Շենքն ունի 2 մ բարձրությամբ բազալտե որմնախարիսխ, գլխավոր ճակատը լուծված է մոնումենտալ խոշոր ձևերով: Նրա կամարակապ շքամուտքն ավարտվում է եռանկյունաձև ճակտոնով, որը հենվում է դասական օրդերի խոյակների (և սյուների) վրա:
Շենքի միջնամասում գտնվում է ընդունելությունների՝ թաղակապ սրահը (մեծ դահլիճ), որը լուսավորվում է թաղի հիմքի երկու կողմերում գտնվող կիսաշրջանաձև պատուհաններով: Աչքի է ընկնում դասական և ազգային ճարտարապետական ձևերի համադրությամբ: Կառուցված է բաց դեղնավուն ֆելզիտից ու բազալտից, ընդգծվում է շրջակայքի կառուցապատման և կանաչապատման ֆոնի վրա:
1987 թ. «Հայարդնախագիծ» ինստիտուտում կազմված նոր նախագծի հիման վրա գլխավոր մասնաշենքի երկու կողմերում ավելացվել է 10 մ լայնությամբ և 6 մ երկարությամբ երկու եռահարկ շենք:
1992-2018 թ. մայիսին շենքը ծառայել է որպես ՀՀ նախագահի նստավայր, ապա կարճ ժամանակով եղել է ՀՀ վարչապետի նստավայրը։ 2019 թ. մարտից այն վերստին ՀՀ նախագահի նստավայրն է:
2009-2010 թթ. ճարտարապետ Նարեկ Սարգսյանի նախագծով շենքի առանցքով ետնամասում կառուցվել է նոր, քառահարկ վարչական մասնաշենք:
Երևանի ավագանու որոշմամբ 2019 թ. ապրիլին ՀՀ նախագահի նստավայրն անվանակոչվել է «Հանրապետության տուն»:
ՀՀ նախագահի նստավայրի տարբեր սրահներում ցուցադրվում են հայ անվանի նկարիչներ Հովհ. Այվազովսկու, Փանոս Թերլեմեզյանի, Մարտիրոս Սարյանի, Գևորգ Բաշինջաղյանի, Հակոբ Հակոբյանի և այլոց գործերը: Տարածքի ետնամասում տեղադրված են Տիգրան Բ Մեծ հայոց թագավորի (2000 թ., մարմար, քանդակագործ՝ Լևոն Թոքմաջյան) և Նոյ նահապետի (2000 թ., մարմար, բազալտ, քանդակագործ՝ Լևոն Թոքմաջյան) արձանները, որոնք այստեղ են տեղափոխվել գլխավոր մասնաշենքի առջևից, 2011 թ.:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան
Բաղրամյան պող. 26