ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ
ԵՐԵՎԱՆ ԵՎ ԿԱՐԱՐԱ ՔԱՂԱՔՆԵՐԻ ԲԱՐԵԿԱՄՈՒԹՅԱՆ ՀՈՒՇԱՂԲՅՈՒՐ
1964
1963 թ․ Երևանն ու Կարարան քույր քաղաքներ դառնալու առթիվ Կարարայի քաղաքապետ Ֆիլիպո Մարտինելին Երևանին է նվիրում
Քրիստոսի արձանի ձեռքերի կրկնօրինակը
(քանդակագործ՝ Խիլմա Մադերա),
որը քանդակագործ Արա Հարությունյանի միջամտությամբ ձևափոխվում է՝ Քրիստոսի ձեռքերից
վերածվելով Բարեկամության ձեռքերի, և տեղադրվում Օղակաձև զբոսայգում։ Ի նշան երախտագիտության՝ Երևանի
քաղաքապետ Գրիգոր Հասրաթյանն իր ու երևանցիների անունից 1965 թվականին Կարարա քաղաքին
է նվիրում տուֆակերտ «Կենաց ծառ» աղբյուր-հուշարձանը (տեղադրվել է 1967 թ.): Հուշակոթողի ետին մասում գրված է. «Ի նշանավորումն
եղբայրության Երեւան Կարրարա 1967 In segno di fraternita Erevan Carrara»: Որոշ ձևափոխումներով
հուշարձանի համանուն օրինակը 1965 թ. տեղադրվում է Օղակաձև զբոսայգու Իսահակյան, Մոսկովյան
և Տերյան փողոցիների միջև ընկած հատվածում:
Երկու աղբյուր-հուշարձանների հեղինակներն են մեծանուն ճարտարապետ
Ռաֆայել Իսրայելյանը և անվանի քանդակագործ Արա Հարությունյանը:
Հայկական խաչքար հիշեցնող, 3․10 մ բարձրությամբ հուշաղբյուրը կերտված է երևանյան տուֆից:
Կենտրոնական կոթողը հարդարված է Իսրայելյանին հատուկ խաղողի մոտիվով. մեջտեղով դեպի
վեր ձգված երկու ճյուղերից յուրաքանչյուրի կորության տակ ողկույզ է քանդակված: Ամբողջական
հորինվածքը խորհրդանշում է կենաց-ծառը: Վերևում տեղադրված են երկու խոշոր, միաչափ,
տարբեր զարդանախշերով վարդակներ: Աջ վարդակի տակ թռչնանման փերի է քանդակված:
Հուշաղբյուրի երկու կողմում տեղադրված, պարուրաձև
եղջյուրներով խոյերի քանդակները հիշեցնում են Ջուղայի ավանդական խոյերի քանդակները։
Խոյերը քանդակազարդ են (բուսազարդեր, հեծյալ, ծաղկաքանդակ) և պահպանում են Կենաց ծառը:
Ընդհանուր սիմետրիկ հորինվածքում կոմպոզիցիոն ասիմետրիկ ակտիվություն է մտցնում առասպելական
թռչնի քնադակը: