ԹԱՆԳԱՐԱՆՆԵՐ ԵՎ ՊԱՏԿԵՐԱՍՐԱՀՆԵՐ

Card image cap

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ՏՈՒՆ-ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ ՀԱՄԱԼԻՐ


XVIII դ., XX դ.


Պետ. ցուցիչ՝ 1.12.15

վրկռ.` 1939 թ., 1978 թ.

Հայ մեծ լուսավորիչ, գրող, հայ նոր գրականության և մանկավարժության հիմնադիր Խաչատուր Աբովյանի տուն-թանգարանի համալիրը գտնվում է մայրաքաղաքի Քանաքեռ թաղամասում՝ Քանաքեռի 2-րդ փողոց, 4 հասցեում:

Համալիրի կազմում են գրողի արձանը, հայրական տունը, թանգարանի շենքը, Էստոնիայի ու Հայաստանի բարեկամության հուշաղբյուրը:

Համալիրում գերիշխողը գրողի տոհմական տունն է՝ կառուցված XVIII դ., Խ. Աբովյանի պապի՝ պարոն Ապովի կողմից: Այն միահարկ, ժամանակաշրջանին բնորոշ կառույց է` կազմված երեք սենյակից և պատշգամբից: Վերակառուցվել և տուն-թանգարանի է վերածվել ՀԽՍՀ ժողովրդական կոմիսարների խորհրդի 1938 թ. ապրիլի 25-ի որոշմամբ: Թանգարանը գործել է 1939 թ. նոյեմբերից:

1978 թ. ճարտարապետ Լիպարիտ Սադոյանի նախագծով կառուցվել է թանգարանի նոր շենքը (կոնստրուկտոր՝ Իլյա Մանուչարյան), որն իր ամբողջ երկարությամբ հովանու տակ է առել տունը: Թանգարանի շենքում կան մեծ ու փոքր ցուցա­սրահ­ներ, 100-տեղանոց դահլիճ, ֆոնդերի սենյակ և աշխատասենյակ­ներ: Ցուցադրվում են «Վերք Հայաստանի» վեպի հրատարակությունները, գրողի ձեռագիր գործեր, թարգմանություններ, նամակներ, խնդրագրեր, Խ. Աբովյանի կյանքն արտացոլող հայ արվեստագետների ստեղծագործություններ և այլն: Հայաստանում էստոնական գրականությանն ու արվեստին նվիրված միջոցառումների նախօրյակին՝ 1964 թ. սեպտեմբերի 10-ին, համալիրի հարավարևմտյան կողմում տեղադրվել է Խ. Աբովյանի հուշարձանը (քանդակագործ՝ Անդրեաս Տեր-Մարուքյան, 1913 թ., Փարիզ): Արձանի դեմքը մեկնաբանված է դորպատաբնակ ճանաչված նկարիչ Ֆրիդրիխ Լյուդվիգ ֆոն Մայդելի հեղինակած դիմանկարի համաձայն:

Համալիրի հարավային կողմում հայ և էստոն ժողովուրդների բարեկա­­մությունը խորհրդանշող հուշաղբյուրն է՝ բացված 1964 թ. սեպտեմբերի 20-ին՝ Հայաստանում էստոնական գրականությանն ու արվեստին նվիրված միջոցառումների ժամանակ (ճարտարապետ՝ Ռաֆայել Իսրայելյան, քանդակագործ՝ Արա Հարությունյան):

Համալիրը պահպանում և հանրայնացնում է մեծ լուսավորչի կյանքին ու ստեղծագործությանը նվիրված արժեքները:



ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆԻ ԹԱՆԳԱՐԱՆԻ ՇԵՆՔ

Պետ. ցուցիչ՝ 1.12.15.2

1978 թ., ճարտարապետ` Լիպարիտ Սադոյան, կոնստրուկտոր՝ Իլյա Մանուչարյան

Շինարար` ՀԽՍՀ Արդյունաբերական շինարարության մինիստրության N 1 տրեստ

Պատվիրատու` ՀԽՍՀ Կուլտուրայի մինիստրություն

Քանդակագործ` Լևոն Թոքմաջյան (Լ. Սադոյանի էքսիզներով

Թանգարանը գտնվում է Քանաքեռի 2-րդ փողոց, 4 հասցեում՝ հայ մեծ լուսավորիչ, գրող, հայ նոր գրականության և մանկավարժության հիմնադիր Խաչատուր Աբովյանի տուն-թանգարանի համալիրում:

Կառուցվել է գրողի հայրական տան վրա` անփոփոխ թողնելով և ամբողջությամբ իր ծածկի տակ առնելով այն: Իրենից ներկայացնում է կառույց, որը մի կողմից դրված է զույգ սյուների վրա` 5 մ կոնսոլով, իսկ մյուս կողմից` երկհարկանի ծավալի վրա: Թանգարանի խուլ ծավալը երեք կողմերից զարդարված է բարձրաքանդակներով (Աբովյանը աշակերտների հետ, դրվագներ «Վերք Հայաստանի» վեպի հերոս Աղասու կյանքից): Առաջին հարկում գտնվում է փոքր ցուցասրահը (100 քառ. մ): Մեծ ցուցասրահը (500 քառ. մ), դասախոսությունների դահլիճն (100 քառ. մ) իր նախասրահով, ֆոնդերի սրահը (60 քառ. մ) գտնվում են երկրորդ հարկում:

Նյութը երկաթբետոնն է, առաջին հարկի պատերը սրբատաշ բազալտից են, երկրորդ հարկինը` սրբատաշ, տեղական տուֆից: Ներսի հարդարանքը` նախասրահները և աստիճանավան­դակը, երեսպատված են տուֆով, աստիճանները և հատակը մարմարից են, սյունասրահը (500 քառ. մ) և աշխատասենյակները մանրահատակված են:

Չափերն են` 14 x 36 x 12 մ:

Թանգարանում ցուցադրվում են «Վերք Հայաստանի» վեպի հրատարակությունները, նմուշներ գրողի ձեռագրերից, թարգմանություններ, նամակներ, խնդրագրեր, Խ. Աբովյանի կյանքն արտացոլող հայ արվեստագետների ստեղծագործություններ և այլն:

«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ

Երևանի քաղաքապետարան

ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ԺԱՄԵՐ


Երկուշաբթի - ուրբաթ՝ 10:00-17:00

Շաբաթ՝ 10:00-15:00

Կիրակի` փակ է

Մայիսից նոյեմբեր ամիսներին թանգարանը աշխատում է մինչև` 21:00-ն:



ՄՈՒՏՔ


Դպրոցականներ – 300 դրամ

Մեծահասակներ – 500 դրամ



ԷՔՍԿՈՒՐՍԻԱ


Հայերեն – 2000 դրամ

Օտար լեզուներ / ռուսերեն ,  անգլերեն/- 2500 դրամ

Կրթական ծրագիր – 2500 դրամ






Քանաքեռ, 2-րդ փողոց, 4 տուն
+37410 281 687