ՊԱՇՏԱՄՈՒՆՔԱՅԻՆ ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐ

Card image cap

ՆՈՐԱԳԱՎԹԻ ԾԻՐԱՆԱՎՈՐ ՍԲ. ԳԵՎՈՐԳ ԵԿԵՂԵՑԻ


XVII դ.


Պետ. ցուցիչ՝ 1.11.9.1

Գործող եկեղեցի Շենգավիթ վարչական շրջանի Նորագավիթ թաղամասի 7-րդ փողոցում: Ենթադրվում է, որ կառուցվել է 1679 թ. Արարատյան դաշտի մեծ երկրաշարժից ավերված հին եկեղեցու տեղում: 

Ուղղանկյուն հատակագծով, երկու զույգ, խաչաձև կտրվածքի մույթերով, թաղածածկ ու երկհարկ ավանդատներով, երկթեք տանիքով, եռանավ բազիլիկ կառույց է: Արտաքուստ՝ ամբողջ պարագծով ունի եռաստիճան որմնախարիսխ: Մուտքերը երկուսն են` արևմուտքից (նախասրահից) և հարավից: Լուսավորությունն իրականացվում է վերնամասում կամարակապ լուսամուտներով (յուրաքանչյուր ճակատում՝ երեքական): Եկեղեցու արևմտյան ճակատին կից է եռակամար, բաց սրահը՝ կառուցված հուշարձանի հիմնական ծավալի հետ միաժամանակ: Նրա կենտրոնական մասն ավելի բարձր է և ավարտվում է համալիրում գերիշխող սյունազարդ, ութանիստ գմբեթով: Այսպիսի նախասրահ-զանգակատները բնորոշ են XVII դ. շատ հուշարձանների (Մուղնի, Շողակաթ, Երևանի Զորավոր և այլն): Աղոթասրահի միջին հատվածի վրա բարձրանում է զանգակատան սյունազարդ, փոքր ռոտոնդան:

Եկեղեցու դեկորատիվ հարդարանքը զուսպ է: Աչքի է ընկնում շթաքարե և պարանահյուս քանդակներով արևմտյան շքամուտքը: Պատերին կա նվիրատվական արձանագրություններ, ագուցված են խաչքարեր (Ավետիսի՝ 1642 թ., Հովհաննեսի, Վարդանի և Կարապետի՝ 1642 թ., Ավագի՝ XVII դ. և այլն): Ներքուստ պատերն ու սյուները ծածկված են որմնանկարներով (XVIII-XIX դդ.)՝ «Սուրբ Գևորգ», «Սուրբ Մինաս», «Սուրբ Թեոդորոս», «Հրեշտակ», «Դրախտի այգի» և այլն:

Եկեղեցին կառուցված է երևանյան ծիրանագույն, սրբատաշ տուֆից: Շուրջը տարածվում է հատվածաբար պահպանված խաչքարերով գերեզմանոցը (XVII դ. խաչքարեր՝ Գեղեցիկի, Էմանուել եպիսկոպոսի, տեր Ովհանիսի և այլն):

Վերանորոգվել է 1855-1856 թթ.:

1930-ական թթ. եկեղեցու ներքին պատերը սվաղվել են` ծածկելով մշակութային արժեք ունեցող որմնանկարները: Հետագայում, սվաղի շերտը քերել-մաքրելու ժամանակ, դրանք զգալիորեն վնասվել են, մի քանի պատկերներ իսպառ ջնջվել են:

Հիմնանորգվել է 1981-1984 թթ. Մայր Աթոռ Սբ Էջմիածնի կողմից: Ավագ խորանում տեղադրվել է քարակերտ սեղան (ճարտարապետ՝ Արծրուն Գալիկյան): Տարածքը բարեկարգվել է,  ցանկապատվել:   

«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ

Երևանի քաղաքապետարան


Նորագավիթ, 9-րդ փողոց