ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐ

1999

Քանդակագործ՝ Արամ Ղարիբյան

Վաղ միջնադարի հայ փիլիսոփա, աստղագետ, մաթեմատիկոս, աշխարհագրագետ, տոմարագետ և մանկավարժ Անանիա Շիրակացու (7-րդ դ.) արձանը գտնվում է ԵՊՀ կենտրոնական մասնաշենքի մոտ։ Արձանը բազալտից է, բարձրությունը՝ 4 մետր։ Շիրակացին ներկայացված է ամբողջ հասակով, կանգնած դիրքով, Երկրի գնդաձև մակետը ձեռքին:

Շիրակացին գտնում էր, որ երկիր մոլորակը գնդաձև է, իսկ լուսինը սեփական լույսից զուրկ մոլորակ է, արեգակը մեծ է և՛ լուսնից, և՛ երկրից և գտնվում է շատ մեծ հեռավորության վրա: Նա բացատրել է լուսնի փուլերի առաջացումը, ծովերի մակընթացություններն ու տեղատվությունները, Արևի ու Լուսնի խավարումները, բնության երևույթները, տվել է աստղագիտական հայկական տերմինների մեկնաբանությունները, գրել է թվաբանության դասագիրք, չափ ու կշռի, կենդանակերպերի, աշխարհագրության մասին ուսումնասիրություններ և այլն: 

Շիրակացին մեծ դեր է խաղացել միջնադարյան հայ բնագիտական ու փիլիսոփայական մտքի զարգացման մեջ։